Já! Gróðureldahættan er svo sannarlega til staðar hér á landi og margt bendir til þess að hún hafi aukist síðustu ár og áratugi.

Gróðureldar koma reglulega upp á Íslandi en segja má að Mýrareldar sem geisuðu árið 2006 hafi vakið landsmenn til vitundar um hættuna. Í Mýrareldum brunnu 73 ferkílómetrar af landsvæði á Mýrum í Borgarbyggð og stóðu eldarnir yfir í heila þrjá sólarhringa.

Í kjölfarið fór fram mikil og öflug vinna við að meta eldhættu, sér í lagi í þéttum sumarhúsabyggðum.

• Farið varlega þegar grill eru notuð, hvort sem það eru gasgrill, kolagrill, einnota grill eða holugrill.
• Varist að kveikja í sígarettum og vindlum og passið að drepa vel í og farga á viðeigandi hátt.
• Hafið hefðbundnar brunavarnir á hreinu: reykskynjara, eldvarnarteppi og slökkvitæki.
• Skjótið ekki upp flugeldum eða öðrum skoteldum.
• Þekkið flóttaleiðir og útbúið flóttaáætlanir inn og út af svæðinu.
• Þekkið neyðarnúmer/fastanúmer hússins. Númerið á að vera á plötu utan á húsinu – ef ekki er mælst til þess að fólk sæki um og setji upp slíka plötu.
• Tryggið gott og öruggt aðgengi að vatni, helst með garðslöngu.
• Ef þurr gróður er í kringum hús er góð regla að bleyta upp í honum.
• Ef upp kemur eldur, hringið strax í 112 og gerið öðrum á svæðinu viðvart um hættuna.
• Metið aðstæður og reynið að slökkva eldinn ásamt því að bjarga fólki, dýrum og verðmætum.
• Hafið eigið öryggi alltaf í forgangi
• Gætið þess að trjágróður vaxi ekki alveg að bústöðum eða vaxi upp í raflínur.
• Gætið þess að aka ekki í háan þurran gróður eða leggja bíl þar sem hætta er á íkveikju völdum útblásturskerfis.

• Farið varlega þegar grill eru notuð, hvort sem það eru gasgrill, kolagrill, einnota grill eða holugrill.
• Varist að kveikja í sígarettum og vindlum og passið að drepa vel í og farga á viðeigandi hátt.
• Varist að kveikja varðelda.
• Hugið einstaklega vel að gaskútum við eldamennsku og þegar gas er nýtt til upphitunar.
• Skrúfið þétt fyrir gaskúta, hugið að staðsetningu og geymið á öruggum stað.
• Hafið gasskynjara með í för ásamt handslökkvitæki og eldvarnarteppi.
• Góð regla er að hafa grill í um meters fjarlægð frá tjaldi hið minnsta.
• Notist ekki við opin eld inni í tjöldum eða fortjöldum, gerið það heldur undir berum himni.

• Fyrstu viðbrögð geta breytt hugsanlegu stórtjóni í smátjón og skipta því gríðarlega miklu máli

  • Komdu þér úr hættu og gerðu öðrum viðvart
  • Hringdu strax í 112
  • Lýstu eftir bestu getu hvar eldurinn er staðsettur
  • Ekki hika við að hafa samband við 112, það má alltaf afturkalla aðstoðina
  • Reynið að slökkva eldinn – ef aðstæður leyfa
  • Hafið eigið öryggi ávallt í forgangi

  Flóttaleiðir

  • Flóttaleiðir og flóttaáætlanir eru grundvallaratriði þegar kemur að eldsvoðum en þær tryggja að það sé ávallt leið út úr hættunni og því mikilvægt að fólk kynni sér, eða útbúi flóttaáætlanir.
  • Flóttaleiðir & flóttaáætlanir eiga að vera til staðar jafnt heima fyrir sem og í ferðalaginu
  • Verið með flóttaleiðir á hreinu – kynntu þér þær leiðir sem í boði eru út af því svæði sem þú ert á
  • Mikilvægt er að hafa í huga að vindur og vindátt skipta miklu máli þegar gróðureldar geisa – vindar geta stjórnað eldinum og því gott að hafa vindátt í huga þegar flóttaleið er valin

  Þekkið örugg svæði, hafi þau verið skilgreind… ef ekki er gott er að kynna sér hvar læki, vötn og aðra gróðursnauða staði er að finna 

• Mikil vitundarvakning hefur átt sér stað þegar kemur að hlýnun jarðar og þeim áhrifum sem hún hefur í för með sér. Allt bendir til þess að hin hnattræna hlýnun sem heimurinn þarf að mæta leiði m.a. til aukinna þurrka ásamt hækkandi hitastigs hér á landi.

  Með hlýnandi tíðarfari myndast hagstæðar aðstæður fyrir gróður sem skilar sér í auknum vexti gróðurs. Skógar spretta hraðar upp og lággróður breiðir vel úr sér. Lággróður er nú þegar ríkjandi hér á landi, en eldur getur ferðast hratt um lággróður á borð við gras og mosa. Þurr jarðvegur er kjörinn fyrir gróðurelda og getur í raun staðið lengi yfir.

  Skógar landsins hafa tekið vaxtarkipp undanfarið og því þarf að tileinka sér nýja siði þegar kemur að brunavörnum á slíku landsvæði.

  Með aukinni hlýnun jarðar má leiða líkur að því að tíðni gróðurelda komi til með að aukast enn frekar á komandi árum.

• Mikilvægt er að landeigendur, sumarhúsaeigendur og aðrir sem dvelja á svæðum þar sem hætta getur verið á gróðureldum hafi tiltekinn lágmarksbúnað til að bregðast við, komi upp gróðureldur.

  Hvaða búnað?

  • Eldklöppur.

  • Gott og öruggt aðgengi að vatni – helst með garðslöngu.

  • Hlífðargleraugu, hanska, grímu, vinnugalla & handslökkvitæki.